کالیمبا یک ساز موسیقی آفریقایی است که به آن پیانو انگشتی نیز گفته میشود. این ساز از یک تخته چوبی یا جعبه صوتی تشکیل شده که تیغههای فلزی (معمولاً از جنس فولاد یا برنج) با اندازههای مختلف روی آن قرار گرفتهاند. نوازنده با استفاده از انگشتان شست یا سایر انگشتان، تیغهها را مینوازد و صدا تولید میکند. کالیمبا در فرهنگهای مختلف آفریقایی به عنوان سازی برای آرامش، سرگرمی و حتی در مراسم مذهبی استفاده میشود.
ماهیت ساز کالیمبا:
ساز کوبهای:
کالیمبا یک ساز کوبهای است، به این معنی که صدا از طریق ضربه زدن به یک جسم (در اینجا تیغههای فلزی) تولید میشود.
ساز تیغهای:
این ساز در دسته سازهای تیغهای قرار میگیرد، به این معنی که صدا از طریق ارتعاش تیغههای فلزی تولید میشود.
ساز دستی:
کالیمبا یک ساز کوچک و دستی است که به راحتی قابل حمل است و نوازنده میتواند آن را در دست بگیرد و بنوازد.
سازی با صدای ملایم و آرامشبخش:
صدای کالیمبا به طور کلی ملایم و آرامشبخش است و به همین دلیل در انواع موسیقی و برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
ساز بومی آفریقایی:
کالیمبا در اصل یک ساز بومی آفریقایی است که در کشورهای مختلف این قاره با نامها و شکلهای مختلف وجود دارد.
تنوع:
کالیمباها در اندازهها، شکلها و تعداد تیغههای مختلف موجود هستند و هر کدام صدای خاص خود را دارند.
اجزای اصلی کالیمبا:
تخته چوبی یا جعبه صوتی:
این قسمت به عنوان بدنه اصلی ساز عمل میکند و معمولاً از چوب ساخته میشود.
تیغههای فلزی:
این تیغهها با اندازهها و طولهای مختلف روی بدنه قرار میگیرند و با نواختن آنها صدا تولید میشود.
پلها:
پلها تیغهها را در جای خود نگه میدارند و به تنظیم صدا کمک میکنند.
پیکاپ (اختیاری):
در برخی از کالیمباها از پیکاپ برای تقویت صدا و اتصال به سیستمهای صوتی استفاده میشود.
نحوه نواختن کالیمبا:
نوازنده کالیمبا را با دو دست میگیرد و تیغههای فلزی را با انگشتان شست یا سایر انگشتان مینوازد. هر تیغه صدایی با ارتفاع خاص خود دارد و با ترکیب آنها میتوان ملودیها و آکوردها را نواخت.